محبوب من ! از تو متنفر ام

اگر کسی روز شنبه بگوید " من ترا از جان خود بیشتر دوست دارم" چه احساسی به شما دست می دهد؟ اگر همان فرد روز یک شنبه بیاید و بگوید " از تو آن قدر متنفرم که نپرس" چه فکر می کنید؟ اگر او روز دو شنبه به مراسم عروسی برود و وقتی از آنجا برگشت پیش شما بیاید و بگوید " من عاشق تو ام. جان من و صد هم چو من قربان تو ، قربان تو" چه می گویید؟ اگر همان فرد روز سه شنبه از بازار برگردد و نگاهی شمر اندر حسین به شما بیندازد و بگوید " دلم می خواهد سر به تن ات نباشد" چه؟ حالا اگر شما به این نتیجه نرسیده باشید که طرف مشکل روانی دارد ، حتما از او خواهید پرسید : " ببخشید ، از این ها گذشته می خواهم بدانم که نظر خود شما در باره ی من چیست".

من کم-کم به این نتیجه می رسم که حامد کرزی خیلی کوچک تر از آن است که حتا مخالف ترین های مان می پنداشتیم. من فکر می کردم رئیس جمهور ما دولتمردی است نسبتا احساساتی و در بیشتر مواقع موضع گیری های اش به نفع افغانستان نیست. فکر می کردم او یک سیاستمدار جدی است که ممکن است بسیاری با دیدگاه های سیاسی اش مخالف باشند یا بر نحوه ی مدیریت کشوری اش خرده بگیرند. اما گمان ام این بود که حتا از موضع یک مخالف هنوز می توان در باره ی سیاست های او و پی آمدهای آن سیاست ها فکر کرد.

به نظر می رسد حامد کرزی دولتمردی جدی نیست. یعنی خطاهای سیاسی اش خطاهای سیاسی نیستند. موضع گیری های اش هم باید خیلی کمتر از آن که واکنش بر می انگیزند ، واکنش برانگیز باشند. وقتی که کرزی دهان به سخن گفتن باز می کند یا باید گریه کرد و یا باید خنده کرد. فکر کردن به سخنان او بی فایده است.  فکر کردن در این مورد که سخنان او چه معنا می دهند ، خود کاری بی معنا است. وقتی که رفتار و گفتار او را در چارچوب حرکت ِ یک دولتمرد جدی ارزیابی می کنیم گیج می شویم. اما این گناه او نیست. مشکل در ما است که او را بزرگ تر از آنچه واقعا هست می بینیم. ما با این فرض با او رو به رو می شویم که آنچه در مقام گفتار و رفتار از او سر می زند حتما باید منطقی داشته باشد و از سازگاری درونی برخوردار باشد.  برای کرزی اما سخنان روز شنبه سخنان روز شنبه اند. لزومی ندارد که سخنان او در روز شنبه با آنچه او در روز یک شنبه می گوید سازگار باشند و حدی از انسجام سیاسی یا فکری را نشان بدهند. ناسازگاری و پریشانی در گفتار یک دولتمرد جدی است که مشکلی به حساب می آید و کرزی قطعا دولتمردی جدی نیست.

قضیه احتمالا از این قرار است که کرزی همان چیزی را می گوید که به او گفته می شود بگوید ، بی آن که به معنا ها و پی آمدهای گفتار خود هیچ بیندیشد.  به نظر من او رئیس جمهور یک مملکت نیست و برای افغانستان فکری ندارد. آدمی است که از دولت ها و سازمان های اطلاعاتی پول می گیرد و نقش بازی می کند. آن چیزهایی را که ما به عنوان خطاهای سیاسی او تلقی می کنیم ، در واقع از الزامات ماموریت او هستند و از نظر تجاری نه فقط خطا شمرده نمی شوند که خیلی سود آور هم هستند. مثلا اگر کسی صدهزار دالر از امریکا بگیرد و بگوید " جمهوری اسلامی ایران یک دولت تروریست است" و فردا دو صدهزار یورو از ایران بگیرد و بگوید " جمهوری اسلامی ایران بزرگ ترین پشتوانه ی صلح جهانی است" ، این کار برای یک دولتمرد جدی خطای مهلکی است. اما برای یک فرصت طلب تجارت گر خطا نیست ، چرا که در پشت هر کدام از این ناسازگاری ها صدها هزار دالر خفته اند. برای او خود بازی سود آور است. نتیجه بی نتیجه. کشور بی کشور.

اگر جز این است چه گونه می توان باور کرد که رئیس جمهور افغانستان با دولت هندوستان پیمان استراتیژیک امنیتی امضا کند و آن گاه نزد دشمن هندوستان یعنی پاکستان برود و بگوید که افغانستان در مقابله با هندوستان همراه شماست؟ آیا کرزی می فهمد که آن امضایی که در پای آن سند یا پیمان گذاشته امضایی جدی است و سیاستمداران هندی آن را جدی می گیرند؟ آیا کرزی می فهمد که در یک تلویزیون پاکستانی سخن از جنگ پاکستان و امریکا و یا جنگ پاکستان و هند گفتن و آن گاه از پاکستان حمایت کردن اصلا شوخی بردار نیست؟ آیا کرزی به خاطر دارد که چند روز پیش پاکستان را دشمن شماره یک صلح و امنیت در افغانستان معرفی می کرد؟ پاسخ : بلی ، کرزی همه ی این چیزها را می فهمد و بر ناسازگاری های رفتار و گفتار خود واقف است. اما چه باک؟ یک میلیون دالر بده من می گویم که ماست سیاه است ، ده هزار دیگر بده می گویم که نه ، ماست سفید است. بیست هزار دیگر بده می گویم که ماست هم سیاه است و هم سفید است. این که امریکایی ها و اروپایی ها هیچ وقت گریبان کرزی را نمی گیرند که چرا چنین و چنان گفتی احتمالا به خاطر این است که خود شان بر چند و چون رفتار و گفتار کرزی اشراف دارند.

فرض کنید امریکا و پاکستان با هم می جنگند. علت این جنگ هم این است که امریکا می خواهد تروریست هایی را که امنیت افغانستان را بر هم می زنند در خاک پاکستان نا توان یا نابود کند. حامد کرزی –رئیس جمهور افغانستان- که مخالف سرسخت تروریست های پاکستانی است از حمله ی امریکا بر مرکز تروریزم خوش حال می شود و بنا بر این به تروریست ها قول می دهد که دولت افغانستان از آنان حمایت خواهد کرد. آن گاه برای این که بتواند از تروریست ها در مقابل امریکا حمایت کند از امریکا می خواهد که به سربازان افغانی کمک کند تا به کمک برادران پاکستانی خود بشتابند و پوزه ی امریکا را به خاک بزنند. اگر شما سر و ته این ماجرا را به هم آورده می توانید جای کار تان قصر ریاست جمهوری است.